niedziela, 21 czerwca 2015
sobota, 20 czerwca 2015
Ciekawa historia prosto z neta
znalezione w http://dzieje.pl/aktualnosci/70-rocznica-usuniecia-niemieckojezycznej-tablicy-z-pomnika-kopernika
70 lat temu, 11 lutego 1942 r., podharcmistrz Maciej Aleksy
Dawidowski "Alek" dokonał najbardziej znanej akcji tzw. małego sabotażu
usuwając z pomnika Mikołaja Kopernika tablicę z napisem "Dem grossen
Astronomen". Został za ten czyn uhonorowany pseudonimem "Kopernicki".
Maciej Aleksy Dawidowski ps. Alek urodził 3 listopada 1920 roku w Drohobyczu. Uczęszczał do stołecznego gimnazjum im. Stefana Batorego, gdzie należał do 23. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego zwanej "Pomarańczarnią".
Po wybuchu II wojny był m.in. łącznikiem w komórce więziennej Związku Walki Zbrojnej, a w 1940 roku zaczął się kształcić w Państwowej Szkole Budowy Maszyn. Jako członek Szarych Szeregów uczestniczył w akcjach konspiracyjnej Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".
Na początku okupacji, kiedy Niemcy zajęli Warszawę, inskrypcję zakryła nowa płyta z niemieckojęzyczną dedykacją "Dem Grossen Astronomen" ("Wielkiemu astronomowi"). Napis miał podkreślić niemiecki rodowód uczonego.
Działania władz okupacyjnych spotkały się ze sprzeciwem społecznym, a polskie podziemie zaplanowało akcję usunięcia niemieckiej tablicy. Rozpoznanie co do możliwości jej zdjęcia miał przeprowadzić Dawidowski. Wczesnym rankiem 11 lutego 1942 roku wspiął się na cokół monumentu, by skontrolować w jaki sposób przytwierdzona jest płyta. Okazało się, że nakrętki śrub mocujących dają się bez trudu usunąć.
W związku z tym "Alek" podjął decyzję o natychmiastowej akcji, pomimo braku grupy zabezpieczającej i bliskości gmachu głównego Komendy Policji. Dawidowski zdjął tablicę i schował w zaspie śnieżnej na ulicy obok.
Dwa dni później wraz z kolegami przewiózł ją na Żoliborz i ukrył na terenie jednego z ogrodów. Tablica przeleżała tam do końca wojny, a nastepnie została przekazana do Muzeum Historycznego m. st. Warszawy.
Za usunięcie jej Dawidowski otrzymał od Komendy Głównej "Wawra" honorowy pseudonim "Kopernicki".
Niemcy, w odwecie za zdjęcie tablicy z pomnika Kopernika, zdemontowali pomnik Jana Kilińskiego, który ukryli w Muzeum Narodowym. Dawidowski śledził jednak samochód wywożący monument i zdekonspirował kryjówkę - pisząc na murze muzeum "Ludu W-wy jam tu. Kiliński Jan".
Dawidowski działał później aktywnie w Grupach Szturmowych, uczęszczał także na Zastępczy Kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty organizowany przez Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej.
Po aresztowaniu przez Niemców jego przyjaciela harcmistrza Jan Bytnara "Rudego" wziął udział w akcji pod Arsenałem, której celem było uwolnienie "Rudego" przewożonego z siedziby Gestapo w al. Szucha na Pawiak.
Podczas akcji "Alek" został ciężko ranny w brzuch i pomimo szybko przeprowadzonej operacji, zmarł po czterech dniach, 30 marca 1943 roku. Pośmiertnie odznaczony został Orderem Virtuti Militari V oraz awansowany do stopnia sierżanta podchorążego. Pseudonimem "Alek" nazwano II pluton 2 kompanii "Rudy" batalionu "Zośka".
Maciej Aleksy Dawidowski spoczywa na Wojskowych Powązkach w Warszawie. (PAP)
70. rocznica usunięcia niemieckojęzycznej tablicy z pomnika Kopernika
Maciej Aleksy Dawidowski ps. "Alek", podharcmistrz Szarych Szeregów. Fot. NAC
Maciej Aleksy Dawidowski ps. Alek urodził 3 listopada 1920 roku w Drohobyczu. Uczęszczał do stołecznego gimnazjum im. Stefana Batorego, gdzie należał do 23. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego zwanej "Pomarańczarnią".
Po wybuchu II wojny był m.in. łącznikiem w komórce więziennej Związku Walki Zbrojnej, a w 1940 roku zaczął się kształcić w Państwowej Szkole Budowy Maszyn. Jako członek Szarych Szeregów uczestniczył w akcjach konspiracyjnej Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".
Jedna z bardziej znanych akcji sabotażowych "Alka" była związana z osobą polskiego astronoma Mikołaja Kopernika i jego pomnikiem znajdującym się przed stołecznym Pałacem Staszica, na którym widniała tablica z napisem "Mikołajowi Kopernikowi - Rodacy". Na początku okupacji, kiedy Niemcy zajęli Warszawę inskrypcję zakryła nowa płyta z niemieckojęzyczną dedykacją "Dem Grossen Deutschen Astronomen" ("Wielkiemu astronomowi niemieckiemu"). Napis miał podkreślić niemiecki rodowód uczonego.Jedna z bardziej znanych akcji sabotażowych "Alka" była związana z osobą polskiego astronoma Mikołaja Kopernika i jego pomnikiem znajdującym się przed stołecznym Pałacem Staszica, na którym umieszczony został napis: "Mikołajowi Kopernikowi - Rodacy".
Na początku okupacji, kiedy Niemcy zajęli Warszawę, inskrypcję zakryła nowa płyta z niemieckojęzyczną dedykacją "Dem Grossen Astronomen" ("Wielkiemu astronomowi"). Napis miał podkreślić niemiecki rodowód uczonego.
Działania władz okupacyjnych spotkały się ze sprzeciwem społecznym, a polskie podziemie zaplanowało akcję usunięcia niemieckiej tablicy. Rozpoznanie co do możliwości jej zdjęcia miał przeprowadzić Dawidowski. Wczesnym rankiem 11 lutego 1942 roku wspiął się na cokół monumentu, by skontrolować w jaki sposób przytwierdzona jest płyta. Okazało się, że nakrętki śrub mocujących dają się bez trudu usunąć.
W związku z tym "Alek" podjął decyzję o natychmiastowej akcji, pomimo braku grupy zabezpieczającej i bliskości gmachu głównego Komendy Policji. Dawidowski zdjął tablicę i schował w zaspie śnieżnej na ulicy obok.
Dwa dni później wraz z kolegami przewiózł ją na Żoliborz i ukrył na terenie jednego z ogrodów. Tablica przeleżała tam do końca wojny, a nastepnie została przekazana do Muzeum Historycznego m. st. Warszawy.
Za usunięcie jej Dawidowski otrzymał od Komendy Głównej "Wawra" honorowy pseudonim "Kopernicki".
Niemcy, w odwecie za zdjęcie tablicy z pomnika Kopernika, zdemontowali pomnik Jana Kilińskiego, który ukryli w Muzeum Narodowym. Dawidowski śledził jednak samochód wywożący monument i zdekonspirował kryjówkę - pisząc na murze muzeum "Ludu W-wy jam tu. Kiliński Jan".
Dawidowski działał później aktywnie w Grupach Szturmowych, uczęszczał także na Zastępczy Kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty organizowany przez Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej.
Po aresztowaniu przez Niemców jego przyjaciela harcmistrza Jan Bytnara "Rudego" wziął udział w akcji pod Arsenałem, której celem było uwolnienie "Rudego" przewożonego z siedziby Gestapo w al. Szucha na Pawiak.
Podczas akcji "Alek" został ciężko ranny w brzuch i pomimo szybko przeprowadzonej operacji, zmarł po czterech dniach, 30 marca 1943 roku. Pośmiertnie odznaczony został Orderem Virtuti Militari V oraz awansowany do stopnia sierżanta podchorążego. Pseudonimem "Alek" nazwano II pluton 2 kompanii "Rudy" batalionu "Zośka".
Maciej Aleksy Dawidowski spoczywa na Wojskowych Powązkach w Warszawie. (PAP)
Dlaczego Szare Szeregi
Dlaczego Szare Szeregi? - Bo tym tematem zainteresowali mnie moi uczniowie. Brzmi dziwnie, bo to nauczyciel powinien inspirować uczniów, ale tym razem ...
Czym są?"Szare Szeregi, kryptonim działającego w konspiracji od 27 IX 1939 do 18 I 1945 ZHP" powiedzą liczne opracowania i mają oczywiście racje, ale SS to również wielu bardzo ciekawych ludzi i co za tym idzie ich historie. Opowiedziane w fajny sposób mogą zainteresować wielu. MOŻE CIEBIE?
Może na początek piosenka?
Pałacyk Michla – Piosenki harcerskie
tekst piosenki chwyty na gitarę
Pałacyk Michla, Żytnia, Wola,
A D
Bronią jej chłopcy od Parasola,
Choć na tygrysy mają visy,
e A D
To warszawiaki, fajne chłopaki są.
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
pręż swój młody duch, pracując za dwóch!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
Pręż swój młody duch , jak stal!
D
Każdy chłopaczek chce być ranny
A D
Sanitariuszki morowe panny i gdy
e
Cie kula trafi jaka, poprosisz pannę
A
Da Ci buziaka
D
Hej!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
pręż swój młody duch, pracując za dwóch!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
Pręż swój młody duch , jak stal!
D
Z tyłu za linią dekowniki,
A
Intendetura, różne umrzyki.
Gotują zupę, czarną kawę
D A D
I tym sposobem walczą za sprawę
Hej!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
pręż swój młody duch, pracując za dwóch!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
Pręż swój młody duch , jak stal!
D
Za to dowództwo jest morowe,
A D
Bo w pierwszej lini nadstawia głowę,
A najmorowszy z przełożonych ,
e D A
To jet nasz ''Miecio'' w kółko golony
D
Hej!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
pręż swój młody duch, pracując za dwóch!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
Pręż swój młody duch , jak stal!
D
Wiara się bije, wiara śpiewa,
A D
Szkopy się złoszczą, krew ich zalewa.
Różnych sposobów się imają.
A D
Co chwila ''szafę'' nam dosuwają
Hej!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
pręż swój młody duch, pracując za dwóch!
A D
Czuwaj wiara i wytężaj słuch,
A D
Pręż swój młody duch , jak stal!
Subskrybuj:
Posty (Atom)